حكومت امام مهدي(عج)
سخنران: آيت اللَّه ابراهيم اميني
بسم اللَّه الرحمن الرحيم
الحمدللَّه رب العالمين، والصلوة والسلام علي اشرف الانبياء و المرسلين، حبيب اله العالمين، أبيالقاسم محمدصلي الله عليه وآله و علي آلِهِ الطيبين الطاهرين المعصومين.
با سلام به حضرت بقيةاللَّه الاعظم امام زمان ارواحنا فداه و با آرزوي طول عمر و ادامه رهبري براي رهبر معظم انقلاب حضرت آيتاللَّه خامنهاي و سلام به شما منتظران و سربازان امام زمان(عج) انشاءاللَّه تعالي.
عقيده به مهدي موعود
عقيده به مهدي موعود - سلاماللَّه عليه - عقيدهاي است كه اديان آسماني نوعاً پذيرفتهاند. شيعه معتقد است در ذيل تاريخ بشر فردي براي اصلاح جهان قيام ميكند و در اين قيام هم موفق خواهد شد. اين عقيده را اهل سنت هم دارند، فقط با اين تفاوت كه شيعيان رهبر اين انقلاب را فرد معيني ميدانند كه فرزند بلافصل امام حسن عسكريعليه السلام است و در تاريخ 255 يا 256 هجري متولد شده است و در حال غيبت به سر ميبرد. اهل سنت ميگويند اين فرد بعداً متولد ميشود. در مورد اين عقيده كه عقيده بسيار مهمي است، مسائل فراوان است من درباره روزي كه حكومت واحد جهاني تأسيس و صالحان وارث زمين ميگردند و مسؤوليتي كه مسلمانان و مخصوصاً شيعيان در اين زمينه دارند و همچنين مسؤوليت سنگين روحانيت شيعه صحبت ميكنم.
سخن من در سه قسمت است:
اول: ترسيم و تصوير دورنمايي از حكومت جهاني حضرت مهدي(عج).
دوم: اينكه حضرت چگونه اين حكومت جهاني را به دست ميآورد و چگونه موفق و پيروز ميشود؟
سوم: آيا ما درباره اين حكومت مسؤوليتي داريم؟ چه مسؤوليتي؟
قسمت اول
در مورد تصوير و اشاره به وضع حكومت حضرت مهدي(عج)، احاديث فراواني هست كه ويژگيهايي را براي اين حكومت ذكر ميكنند و من به آن اشاره ميكنم.
ويژگيهاي حكومت حضرت مهدي(عج)
ويژگي اول
اول اينكه اين حكومت، حكومتي جهاني است. حكومتي نيست كه در يك گوشهاي از زمين برقرار شود. حكومتي است جهاني كه همه جهان را مسخّر ميكند و همه را تحت اختيار خودش قرار ميدهد.
از روايات فراوان اين مسأله استفاده ميشود. علاوه بر اين، آيه «...اِنَّ الْأَرْضَ يَرِثُها عِبادِيَ الصَّلِحُونَ»(2) و آيات ديگر دلالت ميكند كه يك زماني صالحان حاكم زمين ميشوند.
يكي از خصوصيات اين حكومت كه با حكومتهاي ديگر خيلي تفاوت دارد، حكومت واحد جهاني بودن است. حكومتهاي متعدد نيست. شما مطلع هستيد كه الآن جهان در چه حالي است. حكومتهاي مختلفي در جهان است. همه اين اختلافات بايد برطرف بشود و يك حكومت حاكم گردد. اين عقيدهاي است كه ما شيعيان داريم.
ويژگي دوم
ويژگي دوم حكومت حضرت مهدي - سلاماللَّه عليه - گسترش اسلام در همه جهان است بهگونهاي كه هيچ ده، قريه يا جايي نيست مگر صداي اذان در آن جا به گوش ميرسد. آيا در آن زمان اديان آسماني مثل يهود و نصارا باقي ميمانند يا نه؟ اين مسألهاي ديگر است كه فعلاً در آن قسمت بحث نميكنيم. اما مسأله اين است كه اسلام در همه جهان گسترش پيدا ميكند. ترديدي هم از لحاظ روايات نيست. شما مطلع هستيد كه مسلمانان الآن چه مقدارند و غير مسلمانان چقدر هستند. يك ششم جمعيت جهان مسلمانند و بقيه غير مسلمان. به هر حال، اكثريت جهان در اختيار غير مسلمانها است؛ ولي در حكومت حضرت مهدي(عج) همه جهان در اختيار مسلمانان قرار ميگيرد.
ويژگي سوم
ويژگي سوم از برنامههاي حكومت حضرت مهدي(عج) و مهمترين برنامهاش مبارزه جدي با ستم و ريشه كن كردن آن است. در اين قسمت هم حضرت موفق ميشود؛ يعني ظلم و ستم را ريشه كن ميكند. از روايات فراواني استفاده ميشود كه حضرت ستم را برطرف ميسازد. نه افراد نسبت به هم ظلم ميكنند نه حكومتها نسبت به رعيتهاي خود و نه حكومتي نسبت به حكومت ديگر. ستم به‌طور كلي برچيده ميشود.
ويژگي چهارم
ويژگي چهارم اينكه حضرت عدالت را در سراسر جهان گسترش ميدهد و اجرا ميكند. همه جا به عدالت رفتار ميشود و گسترش پيدا ميكند. در آن وقت، كسي به كسي ظلم نميكند. همه با عدالت رفتار ميكنند؛ مثلاً شوهر به خودش، فرزندانش و خانوادهاش ستم نميكند و همينطور همه به عدالت رفتار ميكنند. در اكثر رواياتي كه درباره حضرت مهدي(عج) هست اين مسأله را شما ميخوانيد كه «يَمْلَأَها قسطأ و عدلأ كما ملئت ظلمأ و جوراً(3)». اين از برنامههاي اصلي حضرت است.
ويژگي پنجم
ويژگي پنجم حكومت امام زمان(عج) اين است كه اسلام را در ابعاد مختلف زندگي مردم وارد ميكند؛ يعني اجراي احكام اسلام در ابعاد مختلف زندگي و آن هم در تمام جهان؛ يعني اداره جهان به وسيله احكام اسلام. در آن روز مسائل جهان (مسائل اقتصادي، سياسي، اجتماعي و زندگي و...) و به‌طور كلي جهان با قوانين اسلام اداره خواهد شد. اينها مهمترين چيزهايي است كه حكومت حضرت مهدي(عج) در صدد ايجاد آن است.
الآن شما توجه داريد كه احكام اسلام در كشورهاي اسلامي چگونه اجرا ميشود. قطعاً اينگونه نيست كه در كشورهاي اسلامي كاملاً اسلام اجرا شود. البته در مسائل عبادي شايد بعضي كشورها خوب باشند؛ اما در مسائل اقتصادي، اجتماعي، حكومتي، سياسي و امثال اينها خيلي خبري نيست. آرزوي ظهور حضرت مهدي(عج) و تأسيس حكومت واحد آرزوي عالي و بسيار خوبي است كه جهانيان و مسلمانان منتظرش هستند و شيعيان يك مقدار بهتر در انتظارش به سر ميبرند. منجي عالم و نجات دهنده غيبي حتي در اديان غير آسماني هم وجود دارد. اين آرمان عالي و خوبي است؛ ولي صحبت اين است كه اين آرمان خوب چگونه تحقق پيدا ميكند و آيا امكان دارد؟ .
قسمت دوم
مسأله دوّم اين است كه حضرت حكومت واحد جهاني را چگونه ايجاد ميكند؟ آيا به واسطه معجزه تحقق ميپذيرد؟
آيا خداوند متعال كاري ميكند كه همه جهان يكباره دگرگون شود يا اينكه از طريق معجزه نيست؟
از راههاي معمول و متعارف است. از روايات استفاده ميشود كه موفقيت حضرت در تأسيس حكومت به وسيله جنگ و خونريزي و جهاد است كه حضرت به وسيله آن پيروز ميشود.
[ در اين مورد ]من چند روايت بخوانم:
روايت اول
شباهت امام زمان (عج) به پيامبر (ص)
امام محمد باقرعليه السلام ميفرمايند: «و اما شبهه من جدّه المصطفيصلي الله عليه وآله...(4)» شباهت حضرت مهدي(عج) به جدش پيامبر اسلامصلي الله عليه وآله در اين است كه «...فخروجه بالسيف...(5)» قيامش و نهضتش با شمشير است.
البته اين خود مسألهاي است كه شمشير همان شمشير سابق است يا نه؛ چون در زمان صدور اين روايت وسيله جنگ شمشير بوده، حضرت فرموده شمشير. حالا در هر زمان با هر سلاحي كه در آن زمان است؛ اما به هر حال با سلاح است. «و اما شبهه من جده المصطفيصلي الله عليه وآله فخروجه بالسيف و قتله اعداءاللَّه و اعداء رسولهصلي الله عليه وآله و الجبارين و الطواغيت و انه ينصر بالسيف و الرعب(6)» حضرت پيروز ميشود به واسطه شمشير و رعبي كه در دل دشمنان ميافتد كه اين يك امتيازي است. وقتي كه جنگ، يك جنگ واقعاً موفقي باشد، طرف مقابل در درونش ترس ميافتد. در ابتداي امر شايد اينطور نباشد؛ ولي وقتي كه استقامت و موفقيت با هم باشد، طرف ديگر مرعوب ميشود. «انه ينصر بالسيف و الرعب»؛ ترس در دل دشمنان ميافتد و خودشان را تسليم ميكنند. اما مرحله اولش با جنگ است «...و انه لا ترد له راية(7)...»؛ پرچمهايي كه حضرتعليه السلام به اين طرف و آن طرف ميفرستد، هيچ كدامشان با شكست روبرو نميشوند.
اين جور نيست كه بعضيها شكست بخورند، همه موفق ميشوند. اين روايتي است كه وسيله پيروزي را ذكر ميكند.
روايت دوم
چگونگي شكلگيري حكومت امام مهدي (عج)
سؤال و جواب
بشير النبّال ميگويد: «قلت لابي جعفرعليه السلام: انهم يقولون ان المهدي لو قام استقامت له الامور عفواً و لا يهريق محجمة دم... .(8)»؛
جواب امام (ع)
اگر قرار بود به وسيله كارسازي و معجزه اوضاع برايش درست ميشد، براي پيغمبرصلي الله عليه وآله ميشد و در زمان پيغمبرصلي الله عليه وآله انجام ميگرفت. در حالي كه پيغمبرصلي الله عليه وآله خودش در جنگ دندانش شكست، پيشانياش خون آلود شد، در جنگهاي مختلف شركت كرد و خودش وارد ميدان ميشد. پس معلوم است پيروزي بايد به وسيله جنگ باشد. اين جور نيست كه بگوييم براي پيغمبر اسلامصلي الله عليه وآله امكان داشت به وسيله معجزه اين كار محقق شود؛ اما تحقق پيدا نكرد و آن را گذاشتند براي حضرت مهدي(عج). موفقيت و پيروزي با جنگ و خونريزي است. «...كلاً والذي نفسي بيده(9)...» بعد فرمود: «...حتي نمسح نحن و انتم العرق و العلق(10)...»؛ نه اين جور نميشود مگر اينكه ما و شما در ميدان جنگ، جنگ كنيم و خوني ريخته شود و عرقي بريزيم در راه جهاد «...ثم مسح جبهته(11)...»؛ سپس حضرت (ع) دستي به پيشاني خود كشيد و فرمود بايد عرقها جاري شود.
از اين قبيل روايتها استفاده ميشود كه قيام حضرت يك قيام طبيعي و عادي است همراه جنگ و خونريزي و امثال اينها. چنان نيست كه خود به خود درست شود. وقتي اينطور شد، ما بايد وضع موجود را ارزيابي كنيم. ما انتظار داريم جهان يك روزي در اختيار حضرت مهدي(عج) باشد و در اختيار اسلام باشد و حضرت اين را به وسيله جنگ انجام ميدهد.
سئوالها
يك مقداري هم دقت داشته باشيم در وضع موجود و زمان حاضر: سلاحهاي موجود، مجهز بودن كشورها به اسلحههاي مختلف اتمي و غير اتمي. آينده هم نميدانيم به كجا ميرسد. اين وضع موجود را بايد ارزيابي كنيم. بايد حساب شود حالا با اين وضع ما چه كار كنيم؟ ما چه وظيفهاي داريم؟ آيا وظيفه شيعيان در برابر چنان آرمان مهمي اين است كه تنها براي حضرت و ظهورش دعا كنند و جشن و چراغاني داشته باشند. البته اينها اشكال ندارد بايد اين كارها را بكنيم؛ اما آيا وظيفه منحصر به اينها است؟ آيا نبايد جهان براي ظهور حضرت آمادگي پيدا كند تا حضرت مهدي(عج) ظهور فرمايد. اين آمادگي را چه كسي بايد به وجود آورد؟
آيا شيعيان در اين قسمت مسؤوليت ندارند؟ آيا آنها نيستند كه چنين حكومتي را انتظار دارند، پس بايد زمينهاش را فراهم كنند. من فكر ميكنم آمادگي حتماً لازم است. اين آمادگي خود به خود به وجود نميآيد، ما بايد آن را به وجود بياوريم. البته شايد در طول زمان يك مقداري از آن به وجود بيايد؛ ولي آن كساني كه منتظر چنين حكومتي هستند، بايد زمينه آن را فراهم كنند.
آرمانها
باز ميگرديم به آرمانهايي كه اول داشتيم؛ مثلاً ما ميگوييم حضرت ميآيد تا همه جهان را مسلمان بكند. آيا براي پذيرفتن اسلام آمادگي لازم نيست؟ آيا نبايد كاري كرد كه مردم جهان آماده پذيرش اسلام باشند؟ الآن چه مقدار آمادهاند؟ مردم و ما چه مقدار در اين قسمت سرمايهگذاري كردهايم؟ اين مسأله مهم است. ما ميگوييم حضرت ميآيد تا شرك و بتپرستي را ريشهكن كند. شما توجه داريد كه وضع جهان الآن چگونه است؟
آيا ميدانيد بيشتر مردم جهان مشرك هستند؟ اين بوداييها و امثال اينها همه مشرك هستند. در بسياري از كشورها بت پرستي رايج است. ما چه مقدار مبارزه با شرك داشتهايم و مردم را براي پذيرش توحيد آماده كردهايم؟
آيا فكر كردهايم امام(ع) ميخواهد بيايد با شمشير همه اينها را بكشد، اين كه نميشود. حضرت ميآيد تا يك حكومت واحد جهاني تأسيس كند. ما چه مقدار كار كردهايم؟ آيا وظيفه نداريم؟ ما انتظار داريم حضرت ظهور بكند و ستم را براندازد. ما براي مبارزه با ستم در ايران خودمان چه كردهايم و چه بايد بكنيم؟ آيا در مورد اجراي عدالت كامل در خود ايران چه مقدار موفق بودهايم؟ در كشورهاي ديگر چه كاري كردهايم؟ نبايد جهان آماده باشد كه اين ظلم برطرف شود. انتظار داريم كه حضرت بيايد با معجزه اين كار را بكنند؟ فكر نميكنم اينطور باشد. اينها در صورتي امكان دارد كه ما آمادگي داشته باشيم و جهان را براي آن آماده كنيم.
مراحل آماده سازي
مرحله اول
در اين باره من به دو قسمت اشاره ميكنم: يك قسمت راجع به خود ما است. ما انتظار داريم حضرت ظهور كند و حكومتي تأسيس كند كه طبق قوانين اسلام اداره شود و ستم هم نباشد.
آيا ما در زندگي شخصي خودمان ظلم نداريم؟ آيا با دوستان و اطرافيان خود واقعا عادل هستيم؟ هيچ ظلمي نميكنيم؟ آيا ما به زنها، بچهها، همسايهها و همكارانمان ظلم نميكنيم؟ پس ما منتظر حضرت هستيم كه بيايد گردنمان را بزند؟! پس اول كار اين است كه خودمان به اسلام عمل بكنيم. اول راهش اين است كه ما خودمان به آنچه انتظار داريم كه حكومت حضرت مهدي(عج) بيايد و تحقق بخشد، عمل بكنيم. اگر چنين شد، جزء ياران امام ميشويم و اما اگر خودمان ظالم هستيم، ستمكار هستيم، اگر در اجتماع خودمان ستم فراوان است، چه كسي بيايد اصلاح كند؟ ما نبايد انتظار داشته باشيم حضرت بيايد و ما مشمول پاكسازي حضرت قرار بگيريم.
ما بايد سعي كنيم احكام اسلام را - چنان كه هست - اجرا كنيم و بر اساس اخلاقيات و اجتماعيات آن خودمان را اصلاح كنيم. فرض بفرماييد اگر جمعيت 60 ميليوني شيعه ايران همه خوب شدند و مسلمان واقعي شدند، ميتوانند يار و ياور امام باشند.
مرحله دوم
مرحله دوم اين است كه ما بتوانيم همين مسأله را به جهانيان تفهيم كنيم و بگوييم اگر شما هم ميخواهيد زندگيتان خوب شود، بايد به مسائل اسلامي عمل كنيد. اگر بتوانيم يك حكومت عادل بدون ظلم و طبق قوانين اسلام پديد آوريم، ميتوانيم به جهانيان بگوييم ببينيد چه جور حكومت ايران حكومت عادلي است، احكام اسلام چگونه شكوفا شده و عالي شده، شما هم اين كار را بكنيد. به علاوه بايد با وسائل گوناگوني كه در اختيار داريم، اسلام و ارزشهاي اسلامي را در جهان معرفي كنيم. وقتي جهان آماده شد؛ يعني همه كساني كه در جهان زندگي ميكنند اين جور آمادگي پيدا كردند؛ وقتي آنهايي كه سلاح ميسازند، حتي دانشمندان و آنهايي كه علوم را در اختيار دارند اين مسائل را پذيرفتند، آن وقت ميتوان گفت زمينه ظهور حضرت مهدي(عج) فراهم شده است.
خوب است ما ابتدا وظيفه خودمان را بدانيم و در اين راه كوشش بكنيم. بنده فكر ميكنم مسأله انتظار مهدي موعود(عج) و نجات دهنده غيبي يك عقيده مهم و سازندهاي است كه اگر ما شيعيان درست عمل ميكرديم، الآن وضع جهاني خيلي بهتر از حالا بود و در نهايت هم بايد ما اين كار را بكنيم. آن كسي كه ميتواند اين كار را ترويج كند، روحانيت است.
اين كارهاي معمولي مانند برگزاري جشنها و امثال اينها در مورد امام زمان(عج) مطلوب و خوب است؛ اما اصل هدف در خصوص حضرت گم شده، بايد جامعه را به اين سو حركت دهيم.
خاتمه بحث
در پايان فقط دو روايت را عنوان ميكنم:
روايت اول: آمادگي عقلي
يك روايت از امام صادقعليه السلام است «اذا قام قائمنا(12)...»؛ وقتي حضرت قيام ميكند. «...وضع يده علي رؤوس العباد(13)...»؛ دستش را بر سر بندگان قرار ميدهد. حالا «وضع يده»؛ يا دست خدا يا دست خودش است، دو احتمال است. به هر حال، دستش را بر سر بندگان قرار ميدهد و عقلهاي اينها را متمركز ميسازد. «...فجمع به عقولهم(14)...»؛ و اخلاق آنها را كامل ميكند؛ «و اكمل به اخلاقهم(15)...»؛ به وسيله اين آمادگي پيدا ميكنند حق را بپذيرند؛ چون ستم نتيجه جهالت است. نپذيرفتن اسلام نتيجه ناداني است. اگر مردم عقلشان به جا آمد و توانستند مسائل واقعي را درك بكنند، اسلام را قبول ميكنند.
از اين روايت معلوم ميشود در زمان حضرت مردم آمادگي عقلي پيدا ميكنند اما اين هم به وسيله معجزه نيست. زمينهاش را بايد آن كساني كه در انتظار حضرت هستند، به وسيله تبليغات و مسائل ديگر فراهم كنند.
روايت دوم : آمادگي براي ظهور
روايت ديگري است كه ابوجعفرعليه السلام ميفرمايد:
«اتري من حبس نفسه علياللَّه (عزّ و جّل) لايجعلاللَّه له مخرجاً(16)...»؛ يعني هر كسي كه نفس خودش را وقف خدا بكند فكر ميكنيد كه خدا مخرجي را برايش قرار نميدهد، راه نجات برايش قرار نميدهد؟! بعد فرمودند «...واللَّه ليجعلن اللَّه له مخرجاً(17)...»؛ به خدا قسم، خداوند مخرجي را برايش قرار ميدهد؛ اما به شرطي كه خودش را وقف كند. ما نميدانيم چه مقدار خودمان را وقف امام زمان(عج) كردهايم و در راه قيام حضرت و حكومت مهم جهاني او اقدام كردهايم. نميدانيم آيا ما هم تابع يك حالت موجود نيستيم؟ ما كه بايد مردم را ارشاد و هدايت بكنيم، ما هم تابع وضع موجود نيستيم؟ آن كسي كه خود را وقف كرده فكر ميكنم غير از ما باشد! همانها بودند كه در جبهه خودشان را وقف كرده بودند. آنها بودند كه به اين اميد كارهايي كردند. منتظران حضرت همانها بودند كه در جبههها بودند. آقايان يادشان هست در زمان جنگ جوانهابا چه شور و عشقي خود را فدا ميكردند. واقعاً خود را فدا ميكردند. آنها منتظر واقعي بودند. «...رحماللَّه عبداً حبس نفسه علينا(18)...»؛ خدا رحمت كند كساني را كه نفس خود را براي ما حبس و وقف ميكنند. «...رحماللَّه عبداً احيا امرنا(19)...»؛ خدا رحمت كند مردمي را كه امر ما را احيا كنند؛ يعني حكومت ما را احيا كنند؛ يعني برپا بدارند و ترويج كنند.
اين خود به خود شدني نيست. آمادگي ميخواهد، آمادگي جنگي ميخواهد. وقتي مردم واقعاً آماده باشند براي اينكه در راه اين هدف بزرگ جنگ بكنند، سلاح و نيرو لازم دارند.
امام صادقعليه السلام ميفرمايد:
خودتان را براي ظهور حضرت مهدي(عج) آماده كنيد ولو به ذخيره كردن يك تير. خودتان را براي ظهور حضرت آماده كنيد ولو اينكه يك تفنگ بخريد و يك تير آماده كنيد. آمادگي بالاتري را ميگويد به حدي كه واقعاً در برابر جهان و سلاحهاي پيشرفته جهان آمادگي پيدا بكنيد. اين خيلي مهم است.
انتظار اين است كه به‌طور جدي در اين مسير باشيم. مردم را و خودمان را براي آمادگي در اين راه آماده كنيم تا از اصحاب واقعي و ياران امام زمان(عج) شويم. انشاءاللَّه.
ان شاءاللَّه خداوند زمينه ظهور حضرت را فراهم كند و ما را زمينه ساز تأسيس حكومت جهاني اسلام قرار دهد.
تبادل
لینک هوشمند
